“بگذار سرمایه‌ات برات کار کند. “
چند بار این جمله را شنیده‌اید؟

در ارزهای رمزنگاری شده، این مفهوم از طریق عملی به نام استیکینگ معنایی جدید یافته است.

در این مقاله مروری عمیق بر روی استیک خواهیم داشت.

استیکینگ چیست؟

نگهداری دارایی های رمزنگاری شده در یک کیف پول دیجیتال یا یک پلتفرم خاص به منظور کسب پاداش و کمک به پشتیبانی از یک بلاکچین.

در اکثر موارد، می توانید سکه ها و توکن های خود را مستقیماً در کیف پول خود استیک کنید. علاوه بر این، صرافی‌های متعددی یا پلتفرم‌های مرتبط، خدمات استیکینگ ارائه می‌دهند. وقتی ارزدیجیتال خود را استیک می‌کنید، اساساً مقدار مشخصی از توکن ها را برای مدت زمان مشخصی قفل می کنید . این توکن ها به عنوان وثیقه عمل می کنند و امنیت شبکه را تامین می کنند. استیکینگ شامل فرآیند تعهد دارایی های رمزنگاری شما برای پشتیبانی از امنیت و اعتبار سنجی تراکنش ها در شبکه ‌ی بلاکچین است.در ازای مشارکت خود، این فرصت را دارید که از شبکه جوایز یا مشوق هایی را کسب کنید.
(برای آشنایی بیشتر با کیف پول، این مقاله را بخوانید.)

در برخی از بلاکچین‌ها، به جای تکیه بر استخراج سخت‌افزاری، یک سیستم استیکینگ شناخته شده به اثبات سهام (PoS) را پیاده‌سازی می‌کنند. با PoS، شرکت‌کنندگان می‌توانند با قرار دادن وکن‌ها یا سکه‌های خود، بلاک‌ها را اعتبارسنجی و استخراج کنند.

مزایای مختلف استیکینگ

درآمد غیرفعال :
استیکینگ عمدتا یک تلاش منفعلانه است که شما را قادر می سازد بدون زحمت و بدون تلاش یا دخالت قابل توجه پاداش کسب کنید.

بازده افزایش یافته:
در مقایسه با نگه داشتن رمز ارز، استیکینگ اغلب بازده سرمایه گذاری (ROI) بالاتری را فراهم می کند. برخی از کیف پول‌های سرمایه‌گذاری حتی سرمایه و درآمد شما را افزایش می‌دهند.

مشارکت در شبکه:
با سرمایه گذاری، شما فعالانه به رشد و توسعه‌ی شبکه‌ی مورد حمایت خود کمک می کنید و عملیات آن را تقویت می کنید.

مقرون به صرفه بودن:
استیکینگ رویکرد اقتصادی تری برای کسب پاداش در مقایسه با ماینینگ ارائه می دهد. نیاز به توان محاسباتی کمتری دارد و نیاز به تجهیزات تخصصی را از بین می برد و آن را به گزینه ای مقرون به صرفه تبدیل می کند.

نرخ سهام در شبکه چگونه محاسبه می شود؟
در واقع، محاسبه نرخ سهام می تواند بسته به شبکه بلاکچین خاص و مکانیسم اجماع آن متفاوت باشد.

۲ نوع اصلی استیکینگ وجود دارد

تفاوت بین استیکینگ قفل شده و منعطف در سطح انعطاف پذیری و دسترسی به وجوه استیکینگ نهفته است.

در اینجا به تفکیک این دو اشاره شده است:

 استیکینگ قفل شده:  

•  توکن ها برای مدت زمان مشخصی قفل می شوند.

• دسترسی محدود یا عدم دسترسی به توکن استیک شده در طول دوره‌ی قفل شدگی.

• شرکت‌کنندگان متعهد می‌شوند که توکن‌های خود را برای تمام مدت، بدون توجه به تغییرات بازار یا نیازهای شخصی، قفل نگه دارند.

• اغلب در مقایسه با استیکینگ منعطف، پاداش یا مزایای بالاتری ارائه می دهد.

• تعهد طولانی مدت به شبکه را نشان می دهد.

استیکینگ منعطف:

•  هیچ دوره‌ی قفلی وجود ندارد، توکن‌ها را می‌توان در هر زمانی از قفل شدگی خارج کرد.

• دسترسی کامل به توکن های استیک شده، به شرکت کنندگان اجازه می دهد آزادانه آنها را مدیریت کنند و انتقال دهند.

• انعطاف پذیری و نقدینگی بیشتری را فراهم می کند.

• جوایز یا مشوق ها ممکن است در مقایسه با استیکینگ قفل شده کمتر باشد.

• واکنش آسان تر به تغییرات بازار یا نیازهای مالی شخصی را امکان پذیر می کند.

استیکینگ دوتایی Dual Staking

به عمل قرار دادن همزمان دو توکن یا دارایی مختلف در یک شبکه بلاکچین اشاره دارد. این شامل شرکت در دو مکانیسم یا شبکه به طور همزمان، کسب پاداش از هر دو است.

تفاوت های اصلی بین استیکینگ و استیکینگ دوتایی:

استیکینگ:

• شامل قرار دادن یک نوع توکن یا دارایی در یک شبکه بلاکچین است.
• شرکت‌کنندگان با نگه‌داشتن و قرار دادن توکن‌های خود به امنیت و اعتباردهی تراکنش‌ها کمک می‌کنند.
• بر اساس میزان شرط بندی و مکانیسم توافق شبکه، جوایز یا مشوق ها را به دست آورید.
• جوایز معمولاً با همان توکنی که در حال استیکینگ است توزیع می شود.
• به طور کلی با استیکینگ تک توکن با یک شبکه خاص مرتبط است.

استیک جفت Dual Staking

• شامل قرار دادن دو نوع توکن یا دارایی مختلف به طور همزمان در دو شبکه بلاکچین مجزا است.
• شرکت کنندگان در امنیت و اعتبار سنجی تراکنش ها در هر دو شبکه سهیم هستند.
• از هر دو شبکه جوایزی کسب کنید، معمولاً به صورت توکن ها یا مشوق های اضافی.
• تنوع دارایی های استیک شده و پتانسیل برای پاداش های کلی بالاتر را می دهد.
• نیازمند مدیریت و نظارت بر دو مکانیسم یا شبکه است.
• استیکینگ دوگانه فرصت شرکت در چندین شبکه و کسب پاداش از هر دو را فراهم می کند
• انعطاف پذیری و مزایای بالقوه بیشتری را برای دارندگان توکن فراهم می کند.
• همچنین مستلزم بررسی دقیق خطرات و مزایای مرتبط با هر شبکه و دارایی در معرض خطر است.

ریسک‌هایی که باید در استیک ارزهای دیجیتال در نظر گرفت

• نوسانات بازار: ارزش ارز رمزنگاری شده می تواند به طور قابل توجهی نوسان داشته باشد، که ممکن است بر ارزش کلی دارایی های شما تأثیر بگذارد.

• آسیب‌پذیری‌های فنی: استیکینگ شامل تکیه بر امنیت و پایداری شبکه بلاکچین است. آسیب‌پذیری‌های فنی، باگ‌های نرم‌افزاری یا حملات شبکه می‌توانند به طور بالقوه منجر به خسارات مالی شوند.

• هزینه فرصت: زمانی که وجوه خود را استیک می‌کنید، برای مدت معینی غیر نقدشونده می شوند. این بدان معنی است که شما ممکن است فرصت های سرمایه گذاری دیگر یا توانایی دسترسی سریع به وجوه خود را از دست بدهید.

• ریسک شبکه: امنیت و قابلیت اطمینان شبکه بلاکچین بنیادین، می‌تواند بر ثبات و پاداش فرآیند استیکینگ تأثیر بگذارد. مسائلی مانند تراکم شبکه، شکست اجماع، یا خطرات متمرکز بودن سیستم می تواند بر اثربخشی استیکینگ تأثیر بگذارد.

واژه شناسی:

انواع اصلی اجماع:

• اثبات کار (PoW):

یک مکانیسم توافقی است که در شبکه‌های بلاکچین برای اعتبارسنجی و ایمن سازی تراکنش‌ها استفاده می‌شود. به عبارتی ساده، شرکت‌کنندگانی به نام ماینرها از رایانه‌های قدرتمند برای حل پازل‌های پیچیده ریاضی استفاده می‌کنند. با حل این معماها، ماینرها ثابت می‌کنند که کار محاسباتی انجام داده‌اند، از این رو اصطلاح «اثبات کار» به آن گفته می‌شود. هنگامی که یک معما حل شد، ماینر بلوک جدیدی از تراکنش ها را به بلاکچین اضافه می کند و با ارز دیجیتال پاداش می گیرد. سختی پازل ها برای اطمینان از جریان ثابت و ایمن تراکنش ها تنظیم شده است. اثبات کار امنیت شبکه را با ایجاد هزینه محاسباتی برای عوامل مخرب برای دستکاری یا تغییر تراکنش ها فراهم می کند. (BitCoin، DogeCoin، LiteCoin و غیره)

• اثبات سهام (PoS):

یک مکانیزم اجماع مورد استفاده در شبکه های بلاکچینی برای اعتبارسنجی و ایمن سازی تراکنش ها. در PoS، شرکت‌کنندگان اعتبارسنج/ولیدیتر نامیده می‌شوند. نفوذ یا قدرت رای آن‌ها بر اساس تعداد توکن‌های ارز دیجیتالی که در اختیار دارند و در شبکه استیک کرده‌اند، تعیین می‌شود.
با استیک کردن توکن های خود، شما فعالانه در مکانیسم اجماع شبکه شرکت می کنید و به عملکرد کلی آن کمک می کنید. در ازای مشارکت خود، این فرصت را دارید که از شبکه جوایز یا مشوق هایی کسب کنید. به جای رقابت ماینرها برای حل پازل های پیچیده، اعتبارسنج‌ها برای ایجاد بلوک های جدید و اعتبارسنجی تراکنش ها بر اساس مقدار سهام خود انتخاب می شوند. فرآیند انتخاب اغلب شامل ترکیبی از عواملی مانند میزان سهام، مدت زمان نگهداری سهام یا حتی یک الگوریتم انتخاب تصادفی است. یکی از مزایای کلیدی PoS راندمان انرژی آن در مقایسه با (PoW) است.

این امر نیاز به عملیات استخراج با منابع فشرده را از بین می برد و مصرف انرژی مرتبط با اعتبارسنجی تراکنش ها را کاهش می دهد. همچنین مقیاس پذیری بالاتر و توان عملیاتی تراکنش سریع تری را در مقایسه با PoW ارائه می دهد که آن را برای شبکه هایی با حجم تراکنش های بالا مناسب تر می کند.

اعتبارسنج‌ها در یک شبکه PoS معمولاً برای تلاش های خود با ارز دیجیتال پاداش می گیرند. این جوایز می‌توانند از کارمزد تراکنش‌ها یا توکن‌های تازه ساخته شده به دست آیند که به طور متناسب بر اساس سهام اعتبارسنج‌ها در شبکه توزیع می‌شوند. علاوه بر این، در برخی از شبکه‌های PoS، اعتبارسنجی‌ها ممکن است فرصت مشارکت در تصمیم‌گیری‌های حاکمیتی را داشته باشند و به آن‌ها اجازه می‌دهد در ارتقا و تغییرات پروتکل نظر داشته باشند.

(TON، Ethereum، BNB، Cardano و غیره)

تفاوت‌ها	اثبات کار (PoW)	اثبات سهام (PoS)
فرآیند اعتبار سنجی	ماینرها پازل های پیچیده ریاضی را حل می کنند	اعتبارسنج‌هایی که دارای سهام هستند، تراکنش ها را تایید می کنند
منابع مورد نیاز	توان محاسباتی و مصرف انرژی بالا	توان محاسباتی و مصرف انرژی پایین
ایجاد بلوک	ماینرها برای حل پازل ها و ایجاد بلوک های جدید با هم رقابت می کنند	اعتبارسنج‌ها به نوبت بلوک های جدید ایجاد می کنند
توزیع پاداش	ماینرها جوایز ارز دیجیتال دریافت می کنند	اعتبارسنج‌ها پاداش‌های ارز دیجیتال دریافت می‌کنند
امنیت و مقاومت در برابر حمله	امنیت بالا در برابر حملات ۵۱درصد	امنیت بالا در برابر حملات۵۱درصد
مقیاس پذیری و توان عملیاتی	مقیاس پذیری متوسط و ظرفیت تراکنش محدود	مقیاس پذیری بالاتر و سرعت تراکنش سریع تر
مشارکت حاکمیتی	مشارکت محدود در تصمیمات حاکمیتی	مشارکت محدود در تصمیمات حاکمیتی

نقدینگی/ لیکوییدیتی(Liquidity):

نقدینگی معیاری است که نشان می‌دهد چگونه می‌توان یک دارایی را بدون از دست دادن ارزش قابل توجه به پول نقد تبدیل کرد. توجه به نقدینگی هنگام تصمیم گیری برای سرمایه گذاری بسیار مهم است.

فارمینگ/ ییلد فارمینگ(Farming/Yield Farming):

استراتژی سهام یا قرض دادن دارایی‌های کریپتو برای کسب بازده یا پاداش بیشتر در قالب ارزهای دیجیتال بیشتر است. در ییلد فارمینگ، پروتکل ها ارائه دهندگان نقدینگی را تشویق می کنند تا دارایی های رمزنگاری خود را از طریق قراردادهای هوشمند در یک استخر نقدینگی قفل کنند. این مشوق ها می تواند بخشی از کارمزد تراکنش، بهره‌ی وام گیرندگان یا حتی توکن های حاکمیتی باشد. معمولاً شامل سپرده گذاری یا قفل کردن وجوه شما برای یک دوره زمانی خاص است که در طی آن پاداش یا بازدهی دریافت می کنید..

توکن های LP:

توکن LP مخفف Liquidity Provider Token است. این نوعی توکن است که نشان دهنده سهم نقدینگی کاربر در یک صرافی غیرمتمرکز (DEX) یا استخر نقدینگی است. هنگامی که کاربران نقدینگی را با سپرده گذاری دارایی های خود در یک استخر فراهم می کنند، در ازای آن، توکن های LP دریافت می کنند که نشان دهنده سهم آنها از کل نقدینگی استخر است.

تفاوت های کلیدی بین استیکینگ و فارمینگ:

استیکینگ:

• شامل قفل کردن توکن‌ها در کیف پول یا پلتفرم ارز دیجیتال برای پشتیبانی از شبکه و اعتبارسنجی تراکنش‌ها است.
  
• شرکت‌کنندگان پاداش یا مشوق‌هایی را در قالب توکن‌های اضافی برای قرار دادن توکن‌های خود دریافت می‌کنند.
  
• شرط بندی اغلب یک تلاش منفعلانه است که به حداقل تلاش یا مشارکت شرکت کنندگان نیاز دارد.
  
• در مقایسه با فارمینگ منبع درآمد پایدارتر و قابل پیش بینی تری را فراهم می کند.
  
• به طور کلی با مکانیسم های اجماع اثبات سهام (PoS) مرتبط است.

فارمینگ:

• شامل ارائه نقدینگی به پروتکل‌ها یا پلتفرم‌های مالی غیرمتمرکز (DeFi) از طریق وام دادن یا سهام‌داری دارایی‌ها است.
  
• شرکت‌کنندگان در ازای ارائه نقدینگی، پاداش یا بازدهی را در قالب توکن‌های اضافی یا کارمزد دریافت می‌کنند.
  
• فارمینگ می تواند یک فرآیند فعال باشد که نیازمند مدیریت و تعادل مجدد دارایی ها در استخرهای مختلف است.
  
• بازده بالقوه بالاتری را در مقایسه با شرط بندی ارائه می دهد، اما با ریسک های بالاتری همراه است.
  
• به طور کلی با مبادلات غیرمتمرکز (DEXs) و پروتکل‌های فارمینگ محصول مرتبط است.

استیکینگ به عنوان یک ابزار قدرتمند در دنیای ارزهای دیجیتال ظاهر شده است که به افراد اجازه می‌دهد درآمد غیرفعالی داشته باشند و در عین حال از امنیت و رشد شبکه‌های بلاکچین حمایت کنند.